In 2017 voerde het Vlaams Parlement nieuwe bepalingen rond energiefraude in het Energiedecreet in. Jaarlijks stellen de distributienetbeheerders (lees: Fluvius) een rapport op over het afgelopen jaar over het voorkomen, detecteren en vaststellen van energiefraude en bezorgen dat aan de minister voor 1 mei (art. 5.1.1 Energiedecreet). In het Jaarverslag van 2021 schrijft Fluvius dat het 79 plaatsbezoeken uitvoerde en 147 Verslagen van Vaststelling opstelde. Een eenvoudige rekensom en deductie leert dan dat 68 verslagen van vaststelling niet volgens de decretale voorschriften opgesteld zijn.

Tien jaar geleden schreef ik voor het Jaarboek Energierecht een bijdrage over "het vertrouwen van de buurman in zijn zonnepanelen". In de volgende jaren hebben zowel de Raad van State als het Grondwettelijk Hof geoordeeld dat er juridisch niet zoiets bestaat als een recht op blijvende toekenning van steun. In een recent arrest maakt ook het Hof van Justitie duidelijk dat het rechtszekerheid- en vertrouwensbeginsel niet geschonden zijn door een wijziging aan de steunregelgeving. In het debat over de terugdraaiende teller zou het goed zijn om die juridische analyse ook mee te nemen, zowel bij politieke beslissingen als in advisering van misnoegde burgers.

In zijn arrest van 14 januari 2021 vernietigde het Grondwettelijk Hof het regime van de “virtuele terugdraaiende teller”. Dit gaf prosumenten die een kleine productie-installatie hebben geïnstalleerd t.e.m. 31 december 2020, de mogelijkheid om nog gedurende 15 jaar vanaf de indienstneming te genieten van het compensatiemechanisme, waarbij hun bruto van het net afgenomen elektriciteit jaarlijks wordt verminderd met de door hen geproduceerde en op het distributienet geïnjecteerde elektriciteit.

Op 13 augustus 2020 publiceerde de VREG zijn langverwachte tariefmethodologie voor de periode 2021-2024.

De belangrijkste nieuwigheid is ongetwijfeld de invoering van een capaciteitstarief voor elektriciteit voor huishoudelijke afnemers en bedrijven op het laagspanningsnet. Vanaf 2022 worden de netkosten voor deze netgebruikers met een digitale meter als volgt berekend: 20% wordt berekend op basis van het verbruik (kWh), 80% op basis van de gemiddelde maandpiek (kW), met een minimum van 2,5 kW. Netgebruikers die begin 2022 nog geen digitale meter hebben, zullen voorlopig de minimale bijdrage (die wordt berekend op een gemiddelde maandpiek van 2,5 kW) betalen.